- Αγίας Τριάδας, μονή
- Ονομασία 21 μοναστηριών. 1. Ανδρικό μοναστήρι στα Μετέωρα. 2. Ανδρικό μοναστήρι στον νομό Λασιθίου. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Πέτρας. Ιδρύθηκε στα τέλη του 15ου αι. Ιδρυτής του ήταν ο Μάρκος Παπαδόπουλος, Κρητικός τιμαριούχος που ίδρυσε και το μοναστήρι των Απεζανών στον νομό Ηρακλείου. Το καθολικό του είναι ρυθμού βασιλικής. Κοντά του υπάρχει και η εκκλησία του Αγίου Λαζάρου. Ανακαινίστηκε το 1844 και το 1881. Το μοναστήρι είναι γνωστό και με το όνομα Αρέτι. 3. Γυναικείο μοναστήρι σε απόσταση 3 χλμ. από την Ακράτα. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας. Λέγεται ότι ιδρύθηκε τον 16o αι. Το καθολικό του είναι κατάγραφο με τοιχογραφίες του 1751, έργα του ζωγράφου Αντώνιου. Το σημερινό όμως μοναστήρι είναι νεότερο, γιατί το αρχικό, που απέχει 136 μ. από εκεί, εγκαταλείφθηκε. 4. Ανδρικό μοναστήρι στην πρώην επαρχία Βοΐου του νομού Κοζάνης. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης. Ιδρύθηκε το 1740. Οι τοιχογραφίες του έγιναν «εκ χειρός Μιχάλη» το 1802. Στην εξωτερική του πλευρά, σε εντοιχισμένη πλάκα, γράφει ότι το καθολικό του χτίστηκε το 1800. 5. Γυναικείο μοναστήρι στο Κορωπί της Αττικής. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής. Η ίδρυσή του ανάγεται στον 16ο αι. Το καθολικό του είναι χτίσμα του 14ου-16ου αι. και η εκκλησία στο κοιμητήρι του μοναστηριού, του 12ου. Το μοναστήρι ανασυστάθηκε το 1958. 6. Ανδρικό μοναστήρι στο ακρωτήριο Μελέχα της Κρήτης, κοντά στα Χανιά. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου. Ιδρύθηκε στην εποχή της ενετοκρατίας, πριν το 1600, από τον μοναχό Ιωακείμ Σοφιανό. To καθολικό χτίστηκε τον 17o αι. από τον Ιερεμία Τζαγκαρόλο. Στην πρόσοψή του υπάρχουν δίγλωσσες επιγραφές του 1636. Στο μοναστήρι, που είναι από τα πιο αξιεπίσκεπτα της Κρήτης, υπάρχουν φορητές εικόνες της Κρητικής Σχολής. 7. Γυναικείο μοναστήρι στις πλαγιές του Κιθαιρώνα. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Θηβών και Λεβαδείας. Η αρχική οικοδομή είναι του 12ου αι. 8. Γυναικείο μοναστήρι κοντά στην Έδεσσα, στην τοποθεσία Λόγγος. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. Οικοδομήθηκε το 1865 πάνω στα ερείπια αρχαιότερου. 9. Γυναικείο μοναστήρι στο Πυθάρι της Καλύμνου. Εξαρτάται από την Εκκλησία των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών (Παλαιοημερολογιτών). Ιδρύθηκε το 1974. 10. Γυναικείο ησυχαστήριο στην πρώην επαρχία Ολυμπίας του νομού Ηλείας. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Τριφυλλίας και Ολυμπίας. 11. Γυναικείο μοναστήρι κοντά στο Λουτράκι. Εξαρτάται από την Εκκλησία των Γνησίων Ορθοδόξων Χριστιανών. Ιδρύθηκε το 1932. 12. Γυναικείο μοναστήρι κοντά στη Μενδενίτσα της Λοκρίδας. Έχει την ίδια εξάρτηση με το προηγούμενο. Ιδρύθηκε το 1968. 13. Γυναικείο μοναστήρι στα Νέα Λιόσια της Αττικής. Έχει την ίδια εξάρτηση με τα προηγούμενα. Ιδρύθηκε το 1955. 14. Γυναικείο μοναστήρι στη Νέα Πεντέλη της Αττικής. Έχει την ίδια εξάρτηση με τα προηγούμενα. Ιδρύθηκε το 1950. 15. Ανδρικό μοναστήρι κοντά στο χωριό Πέντε Βρύσες στον νομό Θεσσαλονίκης. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Λαγκαδά. Ιδρύθηκε το 1972. 16. Γυναικείο μοναστήρι στο Μάτι Αττικής. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Αττικής. Ιδρύθηκε το 1973. Διαθέτει βιβλιοθήκη και πλεκτήριο. 17. Ανδρικό μοναστήρι στην Ύδρα. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης. Ιδρύθηκε το 1704. 18. Ανδρικό μοναστήρι της Σάμου. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Σάμου και Ικαρίας. Χτίστηκε το 1836. 19. Ανδρικό μοναστήρι σε απόσταση 25 χλμ. από τις Σέρρες και 9 από τη Νέα Ζίχνη. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Ζιχνών και Νευροκοπίου. Ιδρύθηκε το 1884 αλλά το καθολικό του είναι του 1903. Τοιχογραφήθηκε το 1924. 20. Ανδρικό μοναστήρι στον νομό Κοζάνης. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης. 21. Ανδρικό μοναστήρι κοντά στο χωριό Μυρίνι των Μεγάρων. Εξαρτάται από τη μητρόπολη Μεγάρων και Σαλαμίνας. Ιδρύθηκε το 1973. Από τα διαλυμένα μοναστήρια με το ίδιο όνομα αναφέρουμε τα σπουδαιότερα: 1. Μοναστήρι του 17ου αι. στο χωριό Οξυά των Αγράφων. Το καθολικό του είναι ιστορημένο «διά χειρός Δημητρίου Αναγνώστου» (1682). 2. Μοναστήρι του 16ου αι. στον δυτικό Όλυμπο, στη θέση Σκαμνιώτικες Μαγούλες (υψόμ. 1.000 μ.). Στο σκευοφυλάκιό του φυλάσσονται μεταβυζαντινές εικόνες. 3. Μοναστήρι του 17ου αι. με τοιχογραφίες του 18ου αι. Έχει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Dictionary of Greek. 2013.